Month: March 2025

Prefektura Pretoriane e Ilirikut (latinisht: Praefectura praetorio per Illyricum) ishte një nga katër prefekturat pretoriane në të cilat u nda Perandoria Romake në Antikitetin e Vonë. Qendra administrative e prefekturës ishte Sirmiumi (375-379), ndërsa pas vitit 379, Selaniku. [1] [2] Emrin e mori nga provinca e vjetër e Ilirikut e cila ishte emërtuar sipas Ilirisë antike, dhe në shtrirjen e saj më të madhe përfshinte Panoninë, Norikumin, Greqinë dhe pjesën më të madhe të Gadishullit Ballkanik përveç Thrakisë. Tre prefekturat e tjera ishin ajo e Italisë, Orientit (Lindjes) dhe Afrikës. Themelimi […]

Lufta e tretë iliro-romake ishte një konflikt i armatosur midis republikës romake dhe mbretërisë së Ilirisë në vitin 168 p.e.s. Romakët, të cilët po luftonin me Perseun e Maqedonisë në Luftën e Tretë Maqedonase, fushuan në lumin Genesus në vitin 168 p.e.s. dhe iu bashkuan kontingjentet balliniane, apoloniane dhe dyrrsake, dhe pasi mësuan për një aleancë të mundshme midis Perseut të Maqedonisë dhe Gentit të Mbretërisë së Ilirisë vendosi të nisë armiqësi. Genti mblodhi ushtrinë e tij prej rreth 15.000 burrash në lumin Lissus dhe dërgoi Caravantin, me 1.000 këmbësorë […]

Lufta e dytë iliro-romake ishte një konflikt i armatosur i zhvilluar midis viteve 220 dhe 219 p.e.s. midis forcave të Republikës Romake dhe forcave ushtarake të Mbretërisë Ilire. Ishte e dyta e Luftërave iliro-romake, një grup konfliktesh që do të arrinin kulmin me aneksimin e Ilirisë në Republikën Romake . Në vitet menjëherë para konfliktit, romakët ishin të shqetësuar me frenimin e përparimeve të fiseve galike në Etruria (Beteja e Telamanit, 224 p.e.s.) dhe, menjëherë pas kësaj, në pushtimin e Italisë veriore, rajonin […]

Lufta e parë iliro-romake ishte një konflikt i armatosur i zhvilluar midis viteve 230 dhe 229 p.e.s. midis forcave të Republikës Romake dhe forcave ushtrake të Mbretërisë Ilire Konsiderohet lufta e parë në serinë e Luftërave Iliro-romake, një grup luftërash që do të arrinin kulmin me aneksimin e Ilirisë në Republikën Romake. As fitorja në Luftën e Parë Punike (241 p.e.s.) dhe pushtimi i Sardenjës dhe Korsikës (238–237 p.e.s.). nuk ishin të mjaftueshme për të qetësuar kufijtë romakë. Piratët me bazë […]

Perandoria bizantine, Perandoria Romake Lindore ose Perandoria romake e Lindjes ishte gjysma lindore e Perandorisë romake, që mbijetoi për një mijë vjet pas copëtimit të gjysmës perëndimore në mbretëri feudale të ndryshme dhe që ra përfundimisht pas sulmeve të vazhdueshme të turqve osmanë në 1453. Vetë emri Bizantin shfaq keqkuptimet me të cilat është rënduar historia e perandorisë, duke ditur që banorët e saj nuk do ta konsideronin aspak të përshtatshëm. Sipas tyre, ata nuk i përkisnin askujt […]