Month: March 2025

Nga Mimoza Karagjozi Kore Në një artikull të para disa ditëve në “Peizazhe të fjalës”, Anila Omari solli në vëmendjen e lexuesve njësi leksikore prej fjalorit të F. M. Da Lecces (1702). E nga ana tjetër, në një shkrim vijues, po këtu, prej Ardian Vehbiut u trajtua në planin historik dhe çështja e dy kryedialekteve tona. Të dyja këto më bënë të përsiat edhe një herë në çështjen e etnonimit […]

Në librin “Rrethimi i Shkodrës”, botuar në 1504, Barleti shënon: “Na patën rënë në dorë disa shkrime, më tepër fragmente, në të cilat flitej më shumë për rindërtimin që i bënë këtij qyteti (Shkodrës) stërgjyshërit tanë, sesa për ndërtimin e tij. Ishte shkruar aty në gjuhën popullore se një farë Roza me motrën e vet Fa qenë themelueset e para të Shkodrës, prandaj fortesa e saj quhej Rozafa”. Pra Barleti […]

Dilemat mbi emrin dhe origjinën janë ato që na kanë shoqëruar gjithmonë. Në opinionet e Eqrem Çabej fjala “Shqipëri” dhe “Albani” marrin disa prejardhje të veçanta, të cilat i shpjegon në pjesëzën e mëposhtme. Shqiptari i thotë vetes shqiptar, vendit të vet Shqipëri, Shqipni, po populli njihet në botë, sikundër dihet, lashtërisht si Albanais, Albanese etj., dhe vendi i tij si Albanie, Albania. Ky emërtim i dyfishtë ka arsyet e […]

Pse bota na quan Albania? Njihuni me origjinën e fjalës ‘Shqipëri’ Shqiptari i thotë vetes shqiptar, vendit të vet Shqipëri, Shqipni, po populli njihet në botë, sikundër dihet, lashtërisht si Albanais, Albanese etj., dhe vendi i tij si Albanie, Albania. Ky emërtim i dyfishtë ka arsyet e veta. Ai ka lidhje me disa rrethana të karakterit etnografik, të cilat janë specifike për Shqipërinë e për të kaluarën historike të saj. […]

Beroja[1][2] (Greqishtja e lashtë Βέροια) ka qenë një mbretëreshë ilire nga fisi i mollosëve, përkatësisht mbretëreshë ilire e taulantëve, pas martesës me mbretit ilir Glauku. Kur ai dhe Beroia mirëpritën mbretin e Epirit Ajakidin, të dëbuar nga mbretëria e tij në vitin 316 para Krishtit, Mbretëresha Beroja e merr përsipër kujdesin dhe edukimin ndaj Pirros së Epirit, djalit të Ajakidit dhe mbretit të ardhshëm të Epirit. [3] [4] Sipas Waldemar Heckel, martesa midis Bereas të dinastisë Aeacidae […]

Është e vështirë të mbash gjurmët e të gjithë emrave të ndryshëm të përdorur në të gjitha rajonet e ndryshme të Ballkanit. Kjo e bën historinë pak më të vështirë, sepse kur gjëra të tilla si Thrakia, Iliria, Dalmacia, Raguza, Dubrovniku, Maqedonia, Maqedonia e Veriut dhe të gjithë emrat në mes po përfliten, mbajtja e tyre drejt bëhet pothuajse e pamundur.  Dhe kjo është edhe më e trishtueshme, sepse ka […]

Shoqëria ilire nuk ishte patriarkale, në të vërtetë gratë kishin të drejta të barabarta me burrat, ndryshe nga ato greko-romake. Nga dokumentet e ndryshme del qartë se statusi i gruas në Iliri ishte shumë i ndryshëm nga ai i grave greke e romake, që duhej t'i nënshtroheshin autoritetit të padiskutueshëm të burrit gjatë gjithë jetës së tyre. Disa autorë të lashtë vërejnë se ilirët ishin njerëz të shoqërueshëm dhe Atheneu […]