-
play_arrow
Radio Atdhetaret Këngët më të zgjedhura
-
play_arrow
Boll
-
play_arrow
Dasma shqiptare Alban Mehmeti
-
play_arrow
Shendrit dielli në shpat e n´lugje Afrim Muqiqi
-
play_arrow
Thrret Prizreni mori Shkoder Fatmira Brecani & Aurela Gaqe
-
play_arrow
Oj molla e kuqe Fatmira Brecani & Artan Kola
-
play_arrow
Hajde mori nuse Abedin Zenuni & Fatmira Brecani
-
play_arrow
Për ju do të këndojmë Abedin Zenuni& Fatmira Brecani & Ervin Gonxhi
-
play_arrow
Potpuri Dasmash Alma Velaj & Suad Shaptafi
-
play_arrow
Mori qikë Arben Gjeloshi & Elvira Fjerza
-
play_arrow
Hajde nuse Aferdita Demaku
Natyralizmi fetar
Natyralizmi fetar ndërthur një botëkuptim natyralist me idealet, perceptimet, traditat dhe vlerat që janë shoqëruar tradicionalisht në shumë fe ose institucione fetare. “Natyralizmi fetar është një perspektivë që gjen kuptimin fetar në botën natyrore dhe hedh poshtë nocionin e një mbretërie të mbinatyrshme”. [1] Termi “fetar” në këtë kontekst interpretohet në terma të përgjithshëm, i ndarë nga traditat, zakonet ose besimet e ndonjë prej feve të caktuuara. [2]
Fushat e shqyrtimit përfshijnë përpjekjet për të kuptuar botën natyrore dhe implikimet shpirtërore dhe morale të pikëpamjeve natyraliste. [3] Kuptimi bazohet në njohuritë e marra përmes hetimit shkencor, si dhe njohuritë nga shkencat humane dhe artet. [4] Natyralistët fetarë përdorin këto këndvështrime kur u përgjigjen sfidave personale dhe sociale (p.sh. gjetja e qëllimit, kërkimi i drejtësisë, pajtimi me vdekshmërinë) edhe në lidhje me botën natyrore.
Një qëndrim fetar ndaj natyrës
Të gjitha format e natyralizmit fetar, duke qenë natyraliste në bindjet e tyre themelore, pohojnë se bota natyrore është qendra e përvojave dhe kuptimeve tona më domethënëse. Si pasojë, Natyra shikohet si vlera përfundimtare në vlerësimin e qenies së një personaliteti. Pavarësisht se kanë ndjekur rrugë të ndryshme kulturore dhe individuale, natyralistët fetarë pohojnë nevojën njerëzore për kuptim dhe vlerë në jetën e tyre. Ato tërheqin dy bindje themelore në ato kërkime: ndjenjën e pasurisë së natyrës, kompleksitetit spektakular dhe pjellorisë, si dhe njohjen e kuptimin se Natyra është sfera e vetme në të cilën njerëzit jetojnë jetën e tyre. [5] Njerëzit konsiderohen të ndërlidhur me pjesë të ndryshme të Natyrës.
Shkenca është një komponent themelor, i domosdoshëm i paradigmës së natyralizmit fetar. Ai mbështetet në njohuritë themelore shkencore për të forcuar perspektivat fetare dhe shpirtërore. Shkenca është mjeti kryesor interpretues për natyralizmin fetar sepse metodat shkencore sigurojnë kuptimin më të besueshëm të Natyrës dhe botës, përfshirë këtu edhe natyrën njerëzore. [6] [7] [8] [9] [10] [11]
Literatura
- 2015 – Donald A. Crosby – More Than Discourse: Symbolic Expressions of Naturalistic Faith, State University of New York Press,
- 2015 – Nathan Martinez – Rise Like Lions: Language and The False Gods of Civilization,
- 2008 – Donald A. Crosby – The Thou of Nature: Religious Naturalism and Reverence for Sentient Life, State University of New York Press,
- 2011 – Loyal Rue – Nature Is Enough, State University of New York Press,
- 2010 – Michael Hogue – The Promise of Religious Naturalism, Rowman & Littlefield Publishers, Inc., Sept.16, 2010,
- 2009 – Michael Ruse & Joseph Travis – Evolution: The First Four Billion Years, Belknap Press, 2009,
- 2008 – Donald A. Crosby – Living with Ambiguity: Religious Naturalism and the Menace of Evil, State University of New York Press,
- 2008 – Michael Dowd – Thank God for Evolution:, Viking (June 2008),
- 2008 – Chet Raymo – When God Is Gone, Everything Is Holy: The Making of a Religious Naturalist, Sorin Books,
- 2008 – Kenneth R. Miller – Only a Theory: Evolution and the Battle for America’s Soul, Viking Adult, 2008,
- 2008 – Eugenie C. Scott – Evolution vs. Creationism: An Introduction, Greenwood Press,
- 2007 – Eric Chaisson – Epic of Evolution, Columbia University Press (March 2, 2007),
- 2006 – John Haught – Is Nature Enough?, Cambridge University Press (May 31, 2006),
- 2006 – Loyal Rue – Religion Is Not About God, Rutgers University Press, July 24, 2006,
- 2004 – Gordon Kaufman – In the Beginning… Creativity, Augsburg Fortress Pub., 2004,
- 2003 – James B. Miller – The Epic of Evolution: Science and Religion in Dialogue, Pearson/Prentice Hall, 2003,
- 2002 – Donald A. Crosby – A Religion of Nature – State University of New York Press,
- 2000 – Ursula Goodenough – Sacred Depths of Nature, Oxford University Press, USA; 1 edition (June 15, 2000),
- 2000 – John Stewart – Evolution’s Arrow: The Direction of Evolution and the Future of Humanity, Chapman Press, 2000,
- 1997 – Connie Barlow – Green Space Green Time: The Way of Science, Springer (September 1997),
- 1992 – Brian Swimme – The Universe Story: From the Primordial Flaring Forth to the Ecozoic Era, HarperCollins, 1992,
Referime
- http://www.amazon.com/Reason-Reverence-Religious-Humanism-Century/dp/1558965181
- Michael Cavanaugh, “What is Religious Naturalism?”, Zygon 2000, page 242
- Ursula Goodenough, NPR 13.7 Blog, November 23, 2014: What is religious naturalism?
- Michael S. Hogue. Religion Without God: An Essay on Religious Naturalism. The Fourth R 27:3 (Spring 2014)
- Keogh, Gary (1987). The ethics of nature and the nature of ethics (në anglisht). ISBN 978-1-4985-4434-4. OCLC 991401125.
- Loyal Rue, Nature is Enough, State University of New York Press, 2011. Page 91
- Varadaraja V. Raman. Back-cover review of Loyal Rue’s “Nature is Enough”
- Ursula Goodenough. Religious Naturalism and naturalizing morality. Zygon 38 2003: 101-109.
- Donald Crosby. Living with Ambiguity: Religious Naturalism and the Menace of Evil, SUNY Press, 2008, page ix-x
- “Religion, Science, and Evolution: Confessions of a Darwinian Skeptic”. Evolution News (në anglishte amerikane). 13 janar 2020. Marrë më 2020-03-20.
- Loyal Rue, Nature is Enough, State University of New York Press, 2011. Pages 93-96
