HISTORI

Audata

todayMarch 21, 2025

Background
share close

Audata (Greqisht: Αὐδάτη; sundoi rreth 359 – 336 para eres sone) ishte një princeshë Ilire dhe më vonë një Mbretëreshë e Maqedonisë kur ajo u martua me Filipin II të Maqedonisë në vitin 359 para erës sonë.[1] Ajo ishte vajza apo mbesa e Bardhylit, mbreti Ilir i Shtetit Dardan. Në mënyrë që të përqendrohej në luftën e brendshme, e nevojshme për të siguruar kurorën e tij, Filipi e ripohoi traktatin me Dardaninë e cila ia kishte imponuar Maqedonisë me forcën e armëve dhe duhej vulosur aleanca me Bardhylin nga martesa e tij me Audatën. Ky veprim padyshim që frenoi në masë të madhe pushtimin Dardan të Maqedonisë në një kohë kur vendi ishte më i ndjeshëm.[2] Si rezultat i kësaj Filipi menjëherë konsolidoi pushtetin e tij, madje aq shumë saqë ai mundi Bardhylin në një betejë vendimtare në vitin 358 para erës së sonë.

Audata ishte gruaja e parë ose e dytë, e Filipit dhe pas dasmës, mori emrin Euridika, emrin e së ëmës ilire të Filipit.[3] Ky ndryshim emri ishte ndoshta për shkak të fisnikërisë (dinastisë), sepse ajo ishte mbretëresha zyrtare e Filipit, vetëm për një kohë të shkurtër.[4] Më vonë, Olimpia (Mirtali) do të bëhet gruaja kryesore e Filipit.

Audata jo vetëm që ruajtu identitetin e saj si një grua Ilire në kontekstin maqedonas, por edhe e kaloi identitetin e saj te vajza dhe mbesa.[5] Gratë Ilire, udhëhiqnin ushtrinë në luftë, një aftësi që Audata ia mësoi fëmijës së vetëm të saj, vajzës Synane. Ajo e trajnoi vajzën e saj në kalërim, gjueti dhe gjithashtu në luftim. Synane më vonë trajnoi vajzën e saj Euridikën II të Maqedonisë sipas mënyrës së saj të arsimit dhe edukimit në ushtrime marciale (luftarake). Edhe mbesa e saj u emërua gjithashtu Euridikë. Audata ndoshta jetonte ende në kohën e adoleshencës së vajzës së saj dhe ende mund të ketë qenë gjallë në kohën e martesës së vajzës së saj me nipin e Filipit Amyntas IV. Caktimi i emrit Euridikë për Kleopatrën e Maqedonisë, mbesën e gjeneralit Attalus në vitin 337/336 para erës sonë mund të na sugjerojë se Audata nuk jetonte më, por Aleksandri i Madh me siguri se e ka takuar ate në qytetin Pella, në kohën kur ende ishte një fëmijë.

Referime

  1. Ilirëve nga J. J. Wilkes, 1992, ISBN 0-631-19807-5, Faqe 122, “martesa e Filipit II Ilire Audata.”
  2. “Koha e kjo martesë është disi e diskutueshme, ndërsa disa historianë pretendojnë se martesa ka ndodhur pas disfatës së Bardyllis.”
  3. I cili është i cili në kohën e Lekës së Madh: prosopography të Lekës së perandorisë Nga Waldemar Heckel
  4. Grave dhe monarkisë në Maqedoni, Nga Elizabeth Donnelly Carney fq.58
  5. Grave dhe monarkisë në Maqedoni, Nga Elizabeth Donnelly Carney

Written by: pradm

Rate it