Kush është Mbretëresha ilire Deidamija

Kush është Mbretëresha ilire Deidamija.

Deidamia, pasardhësja e fundit e dinastisë Aeacid, mbretëroi si mbretëreshë e Epirit për një periudhë të shkurtër dhe të trazuar në fillim të shekullit të III para Krishtit. E lindur në një nga familjet mbretërore më të shquara të Greqisë së lashtë, ajo ishte e bija e Pirros II, një mbret i njohur për ambiciet e tij ushtarake dhe një pasardhëse e Olimpias, nëna e Aleksandrit të Madh. Dinastia Aesir kishte sunduar prej kohësh Epirin dhe ruante autoritetin e saj qendror mbi rajonin. Por në kohën e Deidamias, kjo trashëgimi dinastike po përballej me sfida të brendshme dhe të jashtme në rritje.
Mbretërimi i Deidamia shënoi kapitullin e fundit të sundimit Aesirian pas vdekjes së babait të saj, Pirros II, dhe xhaxhait të saj Ptolemeut. Si anëtarja e fundit e mbijetuar e dinastisë së saj, ajo u përpoq të ruante pretendimin e saj të trashëguar në një peizazh politik gjithnjë e më rezistent ndaj monarkisë. Udhëheqja e saj përkoi me pakënaqësinë në rritje midis epirotëve, shumë prej të cilëve kërkuan autonomi dhe vetëqeverisje më të madhe lokale. Këto tensione ndoshta reflektuan tendenca më të gjera rajonale të decentralizimit dhe shfaqjes së sistemeve federative në botën helenistike.Për të forcuar pozicionin e tij mes kësaj kundërshtimi, Deidamia mori 800 mercenarë galikë të dërguar nga motra e tij Nereis, e cila ishte e martuar me Gelo të Sirakuzës. Me mbështetjen e tij dhe ndihmën e një fraksioni të molosëve, Deidamia arriti të pushtojë qytetin e Ambracias. Megjithatë, mbështetja e saj në mercenarët e huaj dhe pohimi i saj agresiv i të drejtave të saj mbretërore tjetërsoi shumë nga nënshtetasit e saj dhe intensifikoi rezistencën lokale.
Megjithë përpjekjet e tij për të pohuar autoritetin e tij, Deidamia u përball me rezistencë nga fraksionet brenda Epirit. Mbretërimi i saj, i cili zgjati më pak se një vitë, u shënua nga komplote dhe trazira. Ndër kundërshtarët e saj ishte Milon, një figurë e shquar që besohet se ka orkestruar vrasjen e saj. I njohur për veprimet e tij të dhunshme, Miloni kishte vrarë më parë nënën e tij, Filoterën, një akt që nënvizon pamëshirshmërinë e tij. Pas vrasjes së Deidamias në shenjtëroren e Artemis Hegemones, Miloni thuhet se i mori jetën vetes, duke i dhënë fund një kapitulli të trazuar në historinë e Epirit.

Pak më gjersishtë

Deidamia është Mbretëresha e fundit e dinastisë Aeacid e cila sundoi si Mbretëreshë e Epirit, për një periudhë shumë të shkurtër .Por edhe shumë të turbullt dhe konfliktuale në fillim të shekullit të III, të  p.e.s. Deidamija kishte lindur, në një nga familjet mbretërore  më të shquara në ilirinë e herëshme,

Diadema ishte vajza e Pirros së II një mbret i njohur për ambiciet e tij ushtarake dhe zgjerimin e trojeve, të tij .Por Diadema ishte dhe një pasardhëse nënës së Aleksandrit  Olimpia ilire nga fisi i Mollosëve.

Dinastia Aeacid e kishte sunduar prej kohësh Epirin, duke ruajtur autoritetin e saj qendror mbi rajonin.Megjithatë, deri në kohën e Mbretëreshës Deidamia, kjo trashëgimi dinastike  u përball me sfida të brendshme dhe të jashtme në rritje.Diadema ,si mbretëreshë duke u ngjitur në fron pas vdekjes së babait të saj, Pirros së II dhe xhaxhait të saj, Ptolemeut bëri që mbretërimi i Deidamias të shënonte kapitullin përfundimtar të sundimit të dinastisë Aeacidit.Si zotëruesja e fundit e mbijetuar e dinastisë së saj,ajo kërkoi të ruante pretendimin e saj trashëgues në një peizazh historiko politik gjithnjë e më rezistent ndaj monarkisë.Kjo për arësyen e vetme sepse ndikimi i qytet shteteve helene ishte i madh .Kjo edhe sepse qytet shtetet helene ishin kundra udhëheqjes monarkike.Kjo tregon , edhe dy anët e kundërta të kulturave ilire me ato helene.Qytet shtetesh ku vendimet merreshin në mënyrë masive nga populli .Udhëheqja e Diadomës për fatin e saj të keq përkoi me pakënaqësinë në rritje midis Epirotëve shumë prej të cilëve kërkuan autonomi dhe vetëqeverisje më të madhe qëndrore dhe lokale.Këto tensione erdhën si pasojë e kulturës helene që po përhapej në rrajon,Kjo lloj kulture në përhapje pasqyroi tendencat më të gjera rajonale të decentralizimit dhe rritjes së sistemeve federative në botën helenistike.Për të forcuar pozicionin dhe pushtetin e saj mes kësaj opozite,Shumë kërkuese dhe konfliktuale Deidamia mori 800 mercenarë Gaulish të dërguar nga motra e saj,Nereis e cila ishte martuar me Mbretin Gelo të Sirakuzës.Me mbështetjen dhe ndihmën e tyre nga një fraksion edhe i Molosianëve.Deidamia arriti të pushtonte qytetin e Ambracisë..Megjithatë, duhet pranuar se mbështetja e saj në mercenarët e huaj dhe lufta i saj agresive për të drejtat e saj mbretërore e tjetërsuan pozicionin e saj sundues.Por gjithashtu u ndryshuan edhe shumë nga subjektet e saj të cilat edhe e intensifikuan rezistencën vendase.Pamvarësisht përpjekjeve të saj për të mbajtur autoritetin e saj.Deidamia u përball me rezistencë shumë të fuqishme edhe nga , fraksionet brenda Epirit.Në fakt,Mbretërimi i Deidamisë, zgjati më pak se një vit,dhe kjo kohë u karakterizua nga komplote dhe trazira.Midis kundërshtarëve të saj, ishte edhe nji ushtarak me emrin Milon, një figurë e shquar ushtarake që besohet të ketë orkestruar vrasjen e saj.Milon ishte shumë i rrezikshëm në veprimet e tij të dhunshme.Milon ishte barbar gjakatar sepse më përpara kishte vrarë , nënën e tij Philotera.Ky ishte një aktqë tregonte pamëshirshmërinë e tij.Por , pas vrasjes së mbretëreshës Deidamia në tempullin e shenjtores e Artemis Hegemone.Milon na thuhet se bëri vetëvrasje duke marrë jetën e tij.Me këtë akt Ju dha fund një kapitulli të turbullt në historinë epirote. Mosha e së Diadamisë vdekje është e panjohur.